Narodowy Bank Bułgarii odpowiedział na najważniejsze pytania związane z przyjęciem Bułgarii do strefy euro :
Jaka jest zasada ochrony konsumenta?
Przeliczanie cen i innych wartości z lewów na euro nie może skutkować postawieniem konsumentów w mniej korzystnej sytuacji finansowej niż ta, w jakiej znajdowaliby się, gdyby euro nie zostało wprowadzone jako waluta Republiki Bułgarii, zgodnie z obowiązującymi aktami Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony konsumentów.
W Bułgarii będzie potrzebnych 520 ton euro
Wprowadzenie euro nie może spowodować wzrostu cen towarów i usług, chyba że uzasadniają to obiektywne czynniki ekonomiczne.
Jaka jest zasada ciągłości i automatycznej przeliczalności kwot z lewa na euro?
Wprowadzenie euro nie wpływa na funkcjonowanie istniejących instrumentów prawnych odnoszących się do lewa lub odnoszących się do lewa.
Wartości podane w lewach w obowiązujących aktach prawnych uważa się za wartości w euro przy zastosowaniu oficjalnego kursu walutowego oraz zasad przeliczania walut i odpowiednio zaokrąglania zgodnie z Ustawą o wprowadzeniu euro lub zgodnie ze szczególnymi zasadami zaokrąglania przewidzianymi w tej ustawie.
Wprowadzenie euro nie będzie skutkować zmianą jakichkolwiek warunków aktu prawnego ani zwolnieniem z obowiązku lub wykonania zobowiązania na mocy aktu prawnego, ani też nie uprawnia żadnej ze stron do jednostronnej zmiany lub rozwiązania takiego aktu. Nie ma to wpływu na ustalenia dokonane przez strony. Wzmianki w dokumentach prawnych o lewach bez podania ich wartości uważa się za wzmianki o euro.
Jaka będzie zasada przeliczania lewów na euro?
Przeliczenie lewów na euro odbywa się poprzez podzielenie wartości liczbowej w lewach przez pełną wartość liczbową oficjalnego kursu wymiany wyrażoną sześcioma cyframi z pięcioma miejscami po przecinku. Przy przeliczaniu walut oficjalny kurs wymiany nie jest zaokrąglany ani skracany.
Jaka zasada będzie stosowana przy zaokrąglaniu?
Przy przeliczaniu walut oficjalny kurs wymiany nie jest zaokrąglany ani skracany.
Otrzymaną kwotę zaokrągla się do drugiego miejsca po przecinku na podstawie trzeciego miejsca po przecinku zgodnie z następującą matematyczną regułą zaokrąglania:
• jeżeli trzecie miejsce po przecinku jest mniejsze od pięciu, drugie miejsce po przecinku pozostaje niezmienione.
• jeżeli trzecie miejsce po przecinku jest równe lub większe od pięciu, drugie miejsce po przecinku zwiększa się o jedną jednostkę.
Na przykład, jeśli bochenek chleba kosztuje obecnie 1,70 lewa, to cena w euro, po zastosowaniu reguły zaokrąglenia według bieżącego kursu wymiany lewa do euro, będzie niższa niż jedno euro lub 87 eurocentów.
Wyjątek od reguły dotyczącej miejsca po przecinku, na podstawie którego dokonuje się zaokrąglenia, jest dopuszczalny wyłącznie w przypadku, gdy niniejsza lub inna ustawa lub akt prawny Unii Europejskiej przewiduje zaokrąglanie do innego miejsca po przecinku niż określone w tej regule.
Jakie przykłady wyjątków od reguły zaokrąglania można podać?
Wynagrodzenie za wykonaną pracę, świadczenia, świadczenia pieniężne i socjalne oraz emerytury na podstawie części pierwszej Kodeksu zabezpieczenia społecznego przelicza się z BGN na EUR zgodnie z ogólną zasadą przeliczania walut. Aby nie szkodzić obywatelom, jeżeli podczas zaokrąglania trzecie miejsce po przecinku jest większe od zera, drugie miejsce po przecinku zwiększa się o jedną jednostkę. Zasada ta ma również zastosowanie do wynagrodzeń za wykonaną pracę, odszkodowań, świadczeń pieniężnych i socjalnych oraz emerytur przewidzianych w części pierwszej Kodeksu zabezpieczenia społecznego, które są ustalane w lewach, ale nie zostały wypłacone do dnia wprowadzenia euro w Republice Bułgarii.
Jakie są podstawowe zasady określania ceny za jednostkę miary dobra?
Jeżeli zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 lit. a) obowiązek podania ceny za jednostkę miary towaru jest obowiązkowy. 20-23 ustawy o ochronie praw konsumentów przedsiębiorca może ograniczyć podwójne oznaczenie ceny tylko do ceny sprzedaży towaru, nie podając jednak ceny za jednostkę miary.
Jeżeli cena jednostkowa jest identyczna z ceną sprzedaży towaru, przedsiębiorca może podać jedynie podwójną cenę sprzedaży towaru.
W jaki sposób podwójne etykietowanie jest wdrażane w celu obniżenia cen towarów i usług?
W ogłoszeniach o obniżkach cen towarów i usług, wyrażonych w wartościach bezwzględnych lub w procentach, przedsiębiorca może podać dwukrotnie cenę towarów i usług tylko w stosunku do ceny końcowej zapłaconej przez konsumenta.
W jaki sposób tworzy się komunikaty porównujące ceny towarów i usług?
Przy porównywaniu cen towarów i usług przedsiębiorca może podać podwójną cenę towarów i usług tylko w stosunku do ceny końcowej zapłaconej przez konsumenta.
W jaki sposób cena ostateczna jest deklarowana na paragonie fiskalnym/systemowym?
W okresie podwójnego wyświetlania cen towarów i usług, całkowita kwota końcowa zapłacona przez konsumenta zostanie podana w wydanym paragonie fiskalnym/systemowym lub w innym dokumencie rejestrującym płatność, wystawionym zamiast paragonu fiskalnego/systemowego, w euro i w lewach, wraz z oficjalnym kursem wymiany lewa na euro.
Od dnia wprowadzenia euro w Republice Bułgarii każda osoba przyjmująca płatności, za które jest zobowiązana wystawić paragon fiskalny/systemowy, ma obowiązek zarejestrować je i zgłosić w euro i centach.
Co dzieje się z zabezpieczeniem w przypadku wymiany lewów na euro?
Zmiana wartości nominalnej zabezpieczenia rzeczowego ustanowionego na rzecz banków i instytucji finansowych powinna zostać automatycznie uwzględniona w rejestrze nieruchomości. W celu ochrony interesów osób, które ustanowiły zabezpieczenie, nie dopuszcza się żadnych innych zmian wartości nieruchomości obciążonej hipoteką w wyniku automatycznej konwersji z lewów na euro – tj. Wymiana lewów na euro nie powinna być podstawą do zmiany (ani wzrostu, ani spadku) wartości zabezpieczenia.
Czy przewalutowanie wpłynie na wysokość oprocentowania pożyczek?
Jeżeli uzgodniona stopa procentowa kredytu jest stała, bank powinien nadal stosować stałą stopę procentową po wprowadzeniu euro.
Mechanizm przejścia ze stałej stopy procentowej w BGN na stałą stopę procentową w EUR nie powinien prowadzić do mniej korzystnych warunków lub wyników dla stron transakcji – zarówno klienta, jak i banku. W tym kontekście przejście ze stałej stopy procentowej w BGN na stałą stopę procentową w EUR powinno zostać określone zgodnie z metodologią banku, zapewniającą, że wynikająca z tego płatność odsetek w EUR będzie równa płatności odsetek w BGN na dzień konwersji.
Jeżeli kredyt zostanie udzielony ze zmienną stopą procentową, parametr ten będzie modyfikowany w sposób regulowany przepisami prawa europejskiego. Przejście ze zmiennej stopy procentowej w BGN na zmienną stopę procentową w EUR powinno zostać przeprowadzone zgodnie z metodologią banku, zapewniając, że otrzymana płatność odsetkowa w EUR będzie równa płatności odsetkowej w BGN w dniu przeliczenia waluty.
W tym zakresie sytuacja finansowa dłużnika nie powinna być powodem pogorszenia parametrów odsetkowych wynikających z umowy. Zmiana referencyjnych stóp procentowych z lewa na euro powinna zostać przeprowadzona w sposób odpowiednio uzasadniony i przejrzysty, nie pogarszający sytuacji finansowej klientów i nie powodujący dodatkowych kosztów w porównaniu z kosztami odsetek, jakie klient poniósłby przy ekwiwalencie lewa od swojego zobowiązania.
Banki i inne instytucje finansowe będą musiały z wyprzedzeniem (np. na trzy miesiące) informować swoich klientów o nadchodzących zmianach, w tym: i ujawniając na swoich stronach algorytm przeliczania stóp procentowych.
W jaki sposób pożyczki będą przeliczane z lewów na euro?
Od dnia wprowadzenia euro wszystkie pożyczki początkowo udzielone w lewach lub pożyczki z klauzulą walutową w euro będą uznawane za pożyczki w euro. Przewalutowanie nie może być wykorzystywane jako warunek renegocjacji klauzul umów już zawartych pomiędzy bankami a ich klientami ani jako podstawa do podejmowania przez banki podobnych działań wobec swoich klientów, które mogłyby postawić ich w mniej korzystnej sytuacji finansowej niż przed przewalutowaniem. To samo dotyczy instytucji finansowych niebędących bankami, które udzielają klientom pożyczek.
Wprowadzenie euro nie wymaga zmian w już zawartych umowach pożyczkowych, niezależnie od tego, czy są to pożyczki w lewach, czy pożyczki z klauzulą walutową w euro, gdyż kwestię ich przewalutowania reguluje Ustawa o euro. Konkretnie ustawa o euro będzie stanowiła, że umowy kredytowe pozostaną w mocy, a kwoty denominowane w lewach w tych umowach będą uznawane za kwoty w euro i będą przeliczane po oficjalnym stałym kursie wymiany, wyrażonym do pięciu miejsc po przecinku, i zaokrąglane zgodnie z zasadami określonymi w przyszłej Ustawie o wprowadzeniu euro.
Jakich zmian można oczekiwać w dynamice obiegu pieniądza?
Pół roku lub rok przed przystąpieniem Bułgarii do strefy euro można spodziewać się znacznego zmniejszenia liczby banknotów lewów w obiegu w wyniku ich przekształcenia w depozyty w systemie bankowym w celu łatwiejszej wymiany na euro.
W Chorwacji w ciągu sześciu miesięcy poprzedzających przystąpienie do strefy euro (po ogłoszeniu decyzji Rady Unii Europejskiej z 6 lipca 2022 r. o przyjęciu przez Chorwację euro 1 stycznia 2023 r.) odnotowano spadek liczby banknotów w obiegu o 42,4%. Doświadczenia Estonii, Łotwy i Litwy pokazują również, że na pół roku lub rok przed przystąpieniem do strefy euro liczba banknotów lokalnej waluty w obiegu spadła o 40–50%.
Dynamika pieniądza w obiegu (banknotów i monet euro) po przystąpieniu Bułgarii do strefy euro zależeć będzie przede wszystkim od popytu na niego w celach transakcyjnych oraz od preferencji podmiotów gospodarczych (gospodarstw domowych, przedsiębiorstw) co do posiadania gotówki lub utrzymywania środków pieniężnych w formie depozytów w systemie bankowym.
Jaka jest oficjalna waluta po przystąpieniu kraju do strefy euro?
Jednostką monetarną jest jedno euro. Jedno euro dzieli się na sto centów. Od dnia wprowadzenia euro w Republice Bułgarii, walutą Republiki Bułgarii jest euro.
Jaki jest oficjalny kurs wymiany?
Oficjalnym kursem wymiany lewa do euro jest nieodwołalny stały kurs wymiany lewa do euro, ustalony w rozporządzeniu Rady przyjętym zgodnie z art. 140 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Zgodnie z decyzją 48. Zgromadzenia Narodowego Republiki Bułgarii, przyjętą 27 października 2022 r., Republika Bułgarii wprowadzi euro jako swoją oficjalną walutę, utrzymując jednocześnie centralny kurs wymiany wynoszący 1,95583 lewa za 1 euro.
Jaki jest okres podwójnego podawania cen towarów i usług w euro i lewach?
Okres podwójnego podawania cen towarów i usług w euro i w lewach rozpoczyna się miesiąc po wejściu w życie decyzji o przyjęciu euro i kończy się 12 miesięcy po wprowadzeniu euro w Republice Bułgarii. W przypadku cen w euro obowiązują zasady przeliczania walut, jak również zasady zaokrąglania podane w Ustawie o wprowadzeniu euro.
Jakie banknoty są wydawane na przykład w bankomatach po wprowadzeniu euro?
Od dnia wprowadzenia euro w Republice Bułgarii przy wypłacie gotówki w urządzeniach samoobsługowych, w tym w bankomatach, wydawane są wyłącznie banknoty euro.
Jaki jest okres podwójnego obiegu lewa i euro?
Od dnia wprowadzenia euro w Republice Bułgarii przez okres jednego miesiąca banknoty i monety w lewach pozostają prawnym środkiem płatniczym na terytorium Republiki Bułgarii (okres podwójnego obiegu lewa i euro).
Jakie zasady obowiązują w okresie podwójnego obiegu?
W okresie podwójnego obiegu, gdy płatność gotówkowa zostanie przyjęta w lewach lub euro, sprzedawca zwraca resztę w euro. Jeżeli kupiec nie dysponuje aktualnymi środkami pieniężnymi pozwalającymi na zwrot całości salda w euro, zwraca całość salda w lewach.
W okresie podwójnego obiegu kupiec nie może przyjąć więcej niż 50 monet lew, łącznie ze stotinkami, w jednej transakcji.
W okresie podwójnego obiegu w przypadku reklamacji towaru lub usługi, gdy konsument ma prawo do odstąpienia od umowy i zwrotu zapłaconej kwoty, przedsiębiorca zwraca zapłaconą kwotę w całości w euro. Jeżeli kupiec nie dysponuje wystarczającą ilością gotówki, aby zwrócić kwotę zapłaconą gotówką w euro, zwraca całą kwotę w lewach.
Od dnia wprowadzenia euro w Republice Bułgarii, podczas transakcji gotówkowych w automatach sprzedażowych, urządzeniach i systemach samoobsługowych, w tym tych, które nie mają dostępu do prądu, można używać wyłącznie euro.
W okresie podwójnego obiegu przedsiębiorcy nie mogą podnosić cen oferowanych przez siebie towarów i usług, jeżeli nie jest to uzasadnione obiektywnymi czynnikami ekonomicznymi.
Jak odbywa się wymiana banknotów i monet? Czy są za to jakieś opłaty?
Narodowy Bank Bułgarii wymienia bezpłatnie, w nieograniczonych ilościach i bez ograniczeń czasowych banknoty i monety z lewa na euro po oficjalnym kursie wymiany.
W ciągu pierwszych 6 miesięcy od daty wprowadzenia euro w Republice Bułgarii instytucje kredytowe bezpłatnie wymieniają banknoty i monety z lewa na euro w nieograniczonych ilościach po oficjalnym kursie wymiany, a w przypadku kwot powyżej 30 000 BGN za jedną transakcję instytucje kredytowe bezpłatnie wymieniają banknoty i monety z lewa na euro po uprzednim złożeniu wniosku w ciągu 3 dni roboczych. Zasada ta ma zastosowanie odpowiednio do wpłaty oraz wymiany banknotów i monet w lewach na rachunek klienta w euro w instytucji kredytowej, w której dokonywana jest wymiana.
Ponadto, w ciągu pierwszych 6 miesięcy od daty wprowadzenia euro w Republice Bułgarii, Bułgarska Poczta EAD bezpłatnie wymienia banknoty i monety z lewów na euro po oficjalnym kursie wymiany w kwocie do 1000 lewów. dziennie za jedną osobę. Na kwotę 1000 BGN. do 10 000 BGN za dobę dla jednej osoby Poczta Bułgarii EAD bezpłatnie wymienia banknoty i monety z lewów na euro po uprzednim złożeniu zamówienia w ciągu 3 do 5 dni roboczych wyłącznie w wcześniej ogłoszonych placówkach pocztowych w kraju. Poczta Bułgarska EAD nie wymienia banknotów i monet lewa na euro w kwotach przekraczających 10 000 BGN. za osobę dziennie. Warto wiedzieć, że Poczta Bułgarska EAD wymienia banknoty i monety z lewa na euro tylko w miejscowościach, w których nie ma oddziałów ani filii instytucji kredytowej.
Czy instytucje kredytowe mogą wprowadzić opłaty za wymianę walut po upływie pierwszych 6 miesięcy od daty wprowadzenia euro?
Narodowy Bank Bułgarii wymienia bezpłatnie, w nieograniczonych ilościach i bez ograniczeń czasowych banknoty i monety z lewa na euro po oficjalnym kursie wymiany. Po upływie określonego terminu instytucje kredytowe mogą wprowadzić opłatę za usługę wymiany banknotów i monet z lewów na euro w gotówce, a także za wpłatę i związaną z tym wymianę banknotów i monet na lewa na rachunek.
Po upływie określonego terminu Poczta Bułgarska EAD może również wprowadzić opłatę za usługę wymiany banknotów i monet z lewów na euro w gotówce.
Czy instytucje kredytowe i placówki pocztowe w Bułgarii mogą odmówić dokonania wymiany?
BNB kontynuuje wymianę bezterminowo. Przez okres 12 miesięcy od daty wprowadzenia euro instytucje kredytowe nie mogą odmówić świadczenia usług wymiany walut. Poczta Bułgarska EAD nie może odmówić wykonania usługi wymiany, z wyjątkiem przypadku braku gotówki. Po upływie 12 miesięcy od daty wprowadzenia euro w Republice Bułgarii instytucje kredytowe oraz Poczty Bułgarskie EAD mogą zaprzestać świadczenia usługi wymiany banknotów i monet z lewów na euro w gotówce.
Instytucje kredytowe i Poczty Bułgarskie EAD mają obowiązek umieścić w widocznym miejscu w swoich siedzibach informacje o warunkach świadczenia usług na podstawie niniejszego artykułu oraz opublikować je na swoich stronach internetowych.
Na podstawie jakich warunków prawnych dokonywana jest wymiana banknotów i monet z lewa na euro?
Wymiana banknotów i monet z lewa na euro odbywa się zgodnie z wymogami ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz ustawy o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu. Instytucje kredytowe przekazują Narodowemu Bankowi Bułgarii informacje o świadczonych usługach zgodnie z procedurą ustaloną przez bank centralny.
Narodowy Bank Bułgarii zapewnia wycofanie, przechowywanie i niszczenie banknotów i monet w lewach. Wymiana uszkodzonych banknotów i monet z lewów na euro po oficjalnym kursie wymiany odbywa się zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu Narodowego Banku Bułgarii.
Czy rezerwy BNB będą mogły zostać wykorzystane do finansowania rządu po przystąpieniu Bułgarii do strefy euro?
NIE. Zakaz finansowania rządów ze środków pieniężnych przez banki centralne stanowi podstawową zasadę funkcjonowania Europejskiego Systemu Banków Centralnych, obok zasady niezależności banków centralnych państw członkowskich Unii Europejskiej. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) zakazuje wszystkim bankom centralnym udzielania kredytów w jakiejkolwiek formie, w tym poprzez bezpośredni zakup instrumentów dłużnych, organom publicznym i innym podmiotom podlegającym prawu publicznemu Unii i państw członkowskich. Zakaz ten nie jest związany z uczestnictwem we wspólnej walucie Unii. Oprócz TFUE, ustawa o Banku Narodowym Indii (BNB) zabrania również finansowania rządowego w różnych formach. Zgodnie z TFUE i jego Statutem EBC ma obowiązek monitorowania (nadzorowania) przestrzegania przez banki centralne zakazu finansowania ze środków banku centralnego.
Wszystkie aktywa finansowe i inne ujęte w bilansie BNB, poza wspólnymi aktywami pieniężnymi Eurosystemu, są własnością banku i rząd nie może nimi dysponować. Rząd może dysponować nieograniczonymi kwotami, których wysokość nie przekracza wysokości należności od BNB (kwota sald na rachunkach rządu w BNB). Podobnie jak poprzednio, BNB zrealizuje każde polecenie rządu dotyczące wypłaty środków do wysokości tych rezerw, ale nie ma prawnych możliwości, aby BNB zwiększył środki na rachunkach rządowych za pośrednictwem finansowania lub dotacji. Ponadto BNB nie może przyjmować zobowiązań, których dłużnikiem jest rząd lub inne organy publiczne.
Zakres zakazu przewidzianego w TFUE należy rozpatrywać w kontekście celu rozporządzenia, jakim jest zachęcenie państw członkowskich do prowadzenia rozsądnej polityki budżetowej. Oznacza to, że Państwa Członkowskie nie mogą wykorzystywać środków pochodzących z kapitału krajowych banków centralnych do finansowania deficytu publicznego za pomocą środków pieniężnych ani do udzielania uprzywilejowanego dostępu do rynków finansowych organom publicznym.
Jakie zmiany nastąpią w strukturze bilansu BNB?
W warunkach reżimu pieniężnego o sztywnym kursie waluty krajowej, BNB publikuje oddzielne bilanse Departamentu Emisyjnego i Departamentu Bankowego, a także skonsolidowany bilans, sporządzony zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) przyjętymi przez Unię Europejską, Prawem o rachunkowości i Ustawą o BNB. Po przystąpieniu do strefy euro BNB będzie publikować bilans banku oraz skonsolidowany bilans zgodnie z ramami prawnymi EBC dotyczącymi rachunkowości i sprawozdawczości finansowej, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, Ustawą o rachunkowości i Ustawą o BNB. Struktura bilansu BNB będzie zgodna z formatem określonym w załączniku IV do wytycznych EBC 2024/2941 w sprawie rachunkowości i sprawozdawczości finansowej.
Aktywa w bilansie można ogólnie podzielić na „pieniężne” i „niepieniężne”. Aktywa pieniężne to aktywa, które powstają w wyniku polityki pieniężnej prowadzonej w strefie euro i obejmują należności od banków – kontrahentów banku centralnego, a także papiery wartościowe nabyte na potrzeby wspólnej polityki pieniężnej. Aktywa niepieniężne obejmują wszelkie inne aktywa, w tym własne rezerwy należności finansowych i złoto BNB. Podobnie zobowiązania BNB można podzielić na „pieniężne” i „niepieniężne”. Zobowiązania pieniężne to banknoty w obiegu i rezerwy systemu bankowego. Zobowiązania niepieniężne obejmują wszystkie inne zobowiązania BNB – wobec rządu i innych klientów, a także kapitał, w tym: Rezerwy BNB. Aktywa i pasywa pieniężne w bilansie BNB są wspólne dla Eurosystemu, odpowiednio, całkowite dochody i wydatki z nich wynikające są redystrybuowane między bankami centralnymi i EBC, podczas gdy dochody i wydatki z aktywów i pasywów niepieniężnych w bilansie BNB są w całości jego własnością.
W momencie przystąpienia do Eurosystemu BNB nie będzie posiadał aktywów pieniężnych pochodzących z polityki pieniężnej prowadzonej w strefie euro. Wszystkie aktywa będące w posiadaniu BNB w momencie przystąpienia do Eurosystemu zostaną przeklasyfikowane i uwzględnione w pozycjach obejmujących aktywa niepieniężne. Przykładem takiej reklasyfikacji są aktywa BNB, które stanowią należności w euro od osób zagranicznych zamieszkałych w strefie euro. Do czasu przystąpienia BNB do Eurosystemu będą one wykazywane jako należności od nierezydentów w walutach obcych, a gdy tylko euro stanie się walutą narodową Bułgarii, aktywa te zostaną przeklasyfikowane w bilansie BNB jako należności od rezydentów strefy euro w walucie krajowej. Podobnie, po przystąpieniu do strefy euro zobowiązania (pasywa) zostaną zreklasyfikowane, ale zobowiązania pieniężne będą znajdowały się po stronie pasywów bilansu BNB.
Jak zmienią się rezerwy banków w BNB?
Po przystąpieniu Bułgarii do strefy euro stawka rezerw obowiązkowych (MRR) dla banków zostanie obniżona z obecnych 12% do obecnego 1%, a jednocześnie obniżona zostanie podstawa, na podstawie której obliczana jest ta stopa.
Podstawę rezerwy, na podstawie której ustala się obecnie wysokość rezerw obowiązkowych, stanowią środki pozyskiwane przez banki od rezydentów i nierezydentów, przy czym 50% gotówki w kasie, w tym w bankomatach banków, jest również uznawane za rezerwę obowiązkową. Banki nie utrzymują obowiązkowych rezerw minimalnych dla środków pozyskiwanych z budżetów państwowych i lokalnych. Po przystąpieniu BNB do Eurosystemu baza rezerwowa będzie obejmować depozyty i wyemitowane papiery dłużne. Zobowiązania wobec instytucji kredytowych w strefie euro zostaną wyłączone z podstawy rezerwowej, co doprowadzi do wyłączenia środków pożyczonych od banków macierzystych w strefie euro z podstawy rezerwowej. W przypadku depozytów z uzgodnionym terminem zapadalności powyżej 2 lat, depozytów uzgodnionych do wykorzystania po upływie 2 lat od wypowiedzenia, transakcji repo oraz papierów dłużnych wyemitowanych z pierwotnym terminem zapadalności powyżej 2 lat, stosowana będzie stawka 0%. Do wszystkich pozostałych zobowiązań włączonych do podstawy rezerwowej będzie stosowana stawka 1%.
Według szacunków z danymi na październik 2024 r. podstawa, na której obliczana jest stopa ZMR, zmniejszyłaby się o około 6,3 miliarda. BGN, a wymagania dotyczące rezerw bankowych spadłyby o około 15 miliardów. lewa.
Jakich efektów ekonomicznych można oczekiwać po obniżeniu stopy rezerw obowiązkowych po przystąpieniu BNB do Eurosystemu?
Jeżeli obecne warunki, charakteryzujące się znaczną płynnością w systemie bankowym kraju, zostaną utrzymane, a biorąc pod uwagę oczekiwania rynku co do dynamiki stóp procentowych w strefie euro, należy oczekiwać, że środki uwolnione bankom z tytułu rezerw obowiązkowych (MRR) będą nadal utrzymywane w bilansie BNB, przenoszone do tzw. „depozytu na koniec dnia”. „Depozyt” to stały instrument zapewniający płynność, z którego korzystają banki komercyjne w strefie euro, aby lokować swoje płynne środki w krajowych bankach centralnych.
Po przystąpieniu BNB do Eurosystemu, BNB zacznie stosować stopę procentową depozytu do środków przechowywanych przez banki w ramach tej stopy procentowej, podczas gdy w obecnym systemie pieniężnym stopa procentowa nadwyżek rezerw banków w BNB wynosi 0%. Środki pieniężne przechowywane przez banki w ramach depozytu na koniec dnia stanowiłyby dla nich praktycznie wolne od ryzyka aktywo, które obecnie przynosi dodatni zwrot, dlatego można się spodziewać, że większość środków pieniężnych uwolnionych z obowiązkowych rezerw minimalnych byłyby przez nie przekazywane na rzecz depozytu na koniec dnia. Oznacza to, że całkowite rezerwy bankowe w bilansie BNB pozostałyby niezmienione. W efekcie nie zaobserwowano by istotnych efektów makroekonomicznych wynikających z obniżenia stopy MRR na dynamikę kredytów i dynamikę ostatecznych cen konsumpcyjnych w kraju.
Doświadczenia Chorwacji pokazują, że tuż po przystąpieniu kraju do strefy euro większość depozytów banków komercyjnych w banku centralnym została przeniesiona z rachunków bieżących, na których środki służą pokryciu obowiązkowych rezerw minimalnych, do depozytu w banku centralnym. Dane dotyczące wzrostu kredytów dla gospodarstw domowych w Chorwacji pokazują, że w roku następującym po przystąpieniu tego kraju do strefy euro nie odnotowano znaczących różnic w tempie wzrostu kredytów mieszkaniowych i konsumenckich w porównaniu do tempa wzrostu obserwowanego przed przystąpieniem. W przypadku kredytów dla przedsiębiorstw niefinansowych odnotowano znaczące przyspieszenie wzrostu w roku poprzedzającym przystąpienie oraz odpowiadające mu znaczące spowolnienie w roku następującym po przystąpieniu ze względu na efekt bazy. Zjawiska te nie są koniecznie bezpośrednio związane z samym przystąpieniem do strefy euro.
Czy można spodziewać się zmian odnośnie depozytów rządowych w BNB?
Nie oczekuje się, że przystąpienie Bułgarii do strefy euro spowoduje zmianę czynników determinujących wielkość depozytów rządowych w BNB. Nadal będą one związane głównie z polityką fiskalną prowadzoną przez rząd, która określa cele dotyczące salda budżetowego i jego finansowania, polityką zarządzania długiem publicznym (związaną z emisją papierów wartościowych rządowych na rynkach międzynarodowych i krajowych oraz profilem spłaty długu w obiegu), a dodatkowy wpływ na wielkość depozytu rządowego będzie miała kwota netto środków otrzymanych w ramach finansowania programów europejskich. Przy założeniu niezmienności innych czynników, realizacja deficytu budżetowego jest czynnikiem wpływającym na wypłatę środków płynnych z depozytu rządowego w BNB, podczas gdy realizacja dodatniego salda budżetowego powoduje akumulację środków w depozycie rządowym w BNB.
Jakie zmiany nastąpią w odniesieniu do międzynarodowych rezerw walutowych BNB?
Banki centralne wykorzystują swoje bilanse w celu osiągnięcia podstawowych celów, jakimi są stabilność makroekonomiczna i finansowa. Prowadzenie polityki pieniężnej prowadzącej do osiągnięcia głównego celu, jakim jest stabilność cen, ma dla banków centralnych Eurosystemu pierwszorzędne znaczenie. Wszystkie inne działania niezwiązane z polityką pieniężną w strefie euro, lecz mogące mieć wpływ na jej skuteczność, są istotnie ograniczone przez różne akty prawne. Zarządzanie własnymi rezerwami banków centralnych jest właśnie taką działalnością, a ograniczenia w tym zakresie mają na celu uniknięcie wpływu na podstawowe cele Eurosystemu, jakimi są stabilność cen i stabilność finansowa w strefie euro.
Wraz z przystąpieniem Bułgarii do strefy euro obowiązek BNB utrzymywania stabilności waluty krajowej poprzez sprzedaż i zakup walut obcych na żądanie zostanie zniesiony. Ta kluczowa zmiana w systemie pieniężnym umożliwi BNB przeformułowanie celów inwestycyjnych dotyczących zarządzania własnymi rezerwami, w tym denominowane w walutach obcych. Nowa ustawa o BNB, która wejdzie w życie z dniem przyjęcia euro w Bułgarii, otwiera szersze możliwości inwestycyjne dla BNB w zakresie zarządzania własnymi rezerwami. Dochody z zarządzania rezerwami służą przede wszystkim zapewnieniu niezależności finansowej BNB, co jest warunkiem koniecznym jego efektywnego uczestnictwa w procesie realizacji głównych celów polityki pieniężnej Eurosystemu.
Jaki jest cel ustawy o przyjęciu euro?
Celem ustawy jest uzupełnienie i ułatwienie procesu wprowadzania euro w Republice Bułgarii oraz zwiększenie przejrzystości i świadomości procesu wprowadzania euro w kraju zgodnie z bezpośrednio obowiązującym prawem Unii Europejskiej. Ustawa ta zapewnia wdrożenie odpowiednich aktów Unii Europejskiej, określając niezbędne środki na szczeblu krajowym w celu wprowadzenia euro w Republice Bułgarii.
Jaka jest data wprowadzenia euro w Republice Bułgarii?
Datą wprowadzenia euro w Republice Bułgarii jest data określona w Decyzji Rady Unii Europejskiej w sprawie przyjęcia euro przez Republikę Bułgarii, przyjętej zgodnie z art. 140 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (zwanej dalej „decyzją w sprawie przyjęcia euro”) oraz rozporządzenie Rady Unii Europejskiej przyjęte zgodnie z art. 140 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Kiedy została uchwalona ustawa o wprowadzeniu euro w Republice Bułgarii?
Ustawa o euro została przyjęta przez 50. Zgromadzenie Narodowe 7 sierpnia 2024 r. i zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw na podstawie Dekretu Prezydenta RP nr 200, wydanego 19 sierpnia 2024 r. na podstawie art. 98, pozycja. 4 Konstytucji Republiki Bułgarii.
Kto jest odpowiedzialny za realizację kampanii informacyjnej na temat euro?
Powołano i działa Radę Koordynacyjną ds. Wprowadzenia Euro, której współprzewodniczą Minister Finansów i Prezes BNB. Rada przyjęła Narodowy Plan Wprowadzenia Euro oraz Strategię Komunikacji i Propagowania Przystąpienia Bułgarii do Strefy Euro. Przeprowadzono również konkurs na opracowanie symbolu graficznego (logo), motta (sloganu) oraz księgi znaku na potrzeby kampanii komunikacyjnej na rzecz przystąpienia Bułgarii do strefy euro. Kampania informacyjna realizowana jest przy wsparciu finansowym budżetu państwa, a wszelkie zamówienia publiczne na jej realizację, takie jak materiały wideo, wizje kampanii, wydarzenia, badania socjologiczne itp., zgodnie ze strategią komunikacyjną dotyczącą wprowadzenia euro, realizuje Ministerstwo Finansów. Została również utworzona strona internetowa evroto.bg. Na stronie internetowej BNB utworzono specjalną podstronę „Przystąpienie do strefy euro”, na której regularnie publikowane są analizy, pytania i odpowiedzi, materiały informacyjne itp. na temat wprowadzenia euro. BNB i Ministerstwo Finansów wspólnie opracowały serię filmów, które zostały wyemitowane w telewizji ogólnokrajowej. Komisja Europejska zapewnia również wsparcie w zakresie informacji i reklamy na rzecz wprowadzenia euro. BNB i Ministerstwo Finansów ze swojej strony wsparły kampanię na rzecz wprowadzenia euro, prowadzoną przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Sofii.
W jakich przypadkach wymóg podwójnego etykietowania nie ma zastosowania?
Wymogu tego nie stosuje się do ceny sprzedaży towarów i wartości nominalnej papierów wartościowych na okaziciela i instrumentów płatniczych nieobjętych zakresem ustawy o usługach płatniczych i systemach płatniczych, które są na nich trwale i bezpośrednio naniesione w trakcie procesu produkcyjnego i których podwójne znakowanie jest technicznie niemożliwe; – cena sprzedaży wyrobów tytoniowych, podana na opakowaniu konsumenckim lub na etykiecie podatkowej – w przypadku cygar i cygaretek, po której są one sprzedawane w sprzedaży detalicznej konsumentowi końcowemu; – ceny sprzedaży produktów naftowych i gazu ziemnego, wykorzystywanych jako paliwo do pojazdów mechanicznych, podawane na tablicach informacyjnych (totemach cenowych) i słupach wystawowych służących do tankowania pojazdów mechanicznych w punktach paliwowych; – cena usługi przewozowej, wyświetlana na taksometrach z wyświetlaczami; – wydawanie dokumentów na podstawie art. 112, ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Jak odbywa się podwójne etykietowanie?
Przy podawaniu cen towarów i usług w podwójnym formacie, ceny w euro i w lewach powinny być umieszczone w bezpośredniej bliskości, w sposób wyraźny, czytelny, jednoznaczny i łatwy do zrozumienia, przy użyciu tej samej wielkości czcionki, w sposób niewprowadzający konsumentów w błąd. Obu cenom towarzyszy nazwa waluty, charakterystyczny znak lub skrót, co pozwala na łatwe ich rozpoznanie.
Wyjątki od stosowania wymogów dotyczących stosowania podwójnego etykietowania nie zwalniają przedsiębiorców z obowiązku wyraźnego, czytelnego, jednoznacznego i łatwo zrozumiałego podwójnego etykietowania cen towarów i usług w inny odpowiedni sposób, który nie wprowadza konsumentów w błąd.
W jaki sposób wymóg podwójnego etykietowania stosuje się do komunikatów handlowych i reklam w formacie audio i wideo?
W przekazach handlowych i reklamach w formie audio i wideo, których celem jest promocja sprzedaży towarów i usług, ceny do dnia wprowadzenia euro można podawać ustnie wyłącznie w lewach, a po tym terminie – wyłącznie w euro.
Jakie są główne zasady obowiązujące w procesie wprowadzania euro w Republice Bułgarii?
W procesie wprowadzania euro w Republice Bułgarii zastosowano zasadę ochrony konsumenta, zasadę informacji, zasadę efektywności i oszczędności, zasadę przejrzystości oraz zasadę ciągłości i automatycznego przeliczania kwot z lewów na euro.
Czym jest zasada świadomości?
Konsumenci otrzymują jasne, dokładne i aktualne informacje na temat zasad, reguł i procedur wprowadzania euro jako waluty Republiki Bułgarii, w tym procedury i zasad wymiany lewów na euro, przeliczania lewów na euro oraz podawania cen towarów i usług oraz innych wartości w euro.
Na czym polega zasada efektywności i oszczędności?
Wprowadzenie euro jako waluty Republiki Bułgarii oraz wszelkie wynikające z tego procedury i działania przeprowadzane są w sposób jak najbardziej efektywny i szybki, zgodnie z obowiązującymi aktami Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony konsumentów, a koszty ponoszone przez osoby fizyczne nie są rekompensowane ze środków publicznych.
Wymagania dotyczące zatwierdzenia przez organ państwowy nie mają zastosowania, gdy zmiany statutu, umowy spółki, umowy założycielskiej, regulaminów, procedur i innych wewnętrznych aktów lub umów związanych z wykonywaniem działalności lub świadczeniem usług są narzucone przez wprowadzenie euro w kraju i dotyczą wyłącznie przeliczenia wartości z lewów na euro.
Na czym opiera się zasada przejrzystości?
Proces wprowadzania euro jako waluty Republiki Bułgarii powinien zostać przeprowadzony w sposób przejrzysty, przy czym odpowiedzialne instytucje, organy i osoby powinny przekazywać społeczeństwu aktualne, szczegółowe, jasne, dokładne i zrozumiałe informacje.
W jaki sposób realizowane jest podwójne etykietowanie przy świadczeniu usług finansowych?
Obowiązek podwójnego wyświetlania cen w okresie podwójnego wyświetlania jest stosowany przez podmioty nadzorowane przez Narodowy Bank Bułgarii w odniesieniu do taryf opłat i prowizji za świadczone przez nie usługi finansowe oraz przez podmioty nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego w odniesieniu do wysokości opłat i prowizji za świadczone przez nie usługi finansowe.
Informacje na ten temat są udostępniane w siedzibach i na stronach internetowych osób uprawnionych, w stosownych przypadkach. Informacje te udostępniamy w każdym przypadku bezpłatnie na papierze lub innym trwałym nośniku na życzenie klienta.
Która instytucja odpowiada za projektowanie, produkcję i dostawę monet euro i banknotów euro?
Do dnia wprowadzenia euro w Republice Bułgarii Narodowy Bank Bułgarii, zgodnie z aktami prawnymi Unii Europejskiej, organizuje i realizuje terminowe przygotowanie i produkcję monet euro z bułgarską stroną narodową oraz dostawę banknotów euro i monet euro. Do dnia wprowadzenia euro w Republice Bułgarii, Narodowy Bank Bułgarii organizuje zaopatrywanie instytucji kredytowych w banknoty euro, monety euro i zestawy startowe z monetami euro (doładowanie początkowe). Pierwsze doładowanie odbywa się zgodnie z umowami zawartymi pomiędzy Narodowym Bankiem Bułgarii a każdą instytucją kredytową.
Do dnia wprowadzenia euro w Republice Bułgarii instytucje kredytowe organizują zaopatrywanie Poczty Bułgarskiej EAD i sprzedawców detalicznych w banknoty euro, monety euro i zestawy startowe z monetami euro (doładowania). Zasilenie konta odbywa się zgodnie z umowami zawartymi pomiędzy instytucją kredytową a Pocztą Bułgarską EAD lub każdym sprzedawcą.
Do dnia wprowadzenia euro w Republice Bułgarii instytucje kredytowe sprzedają osobom fizycznym i przedsiębiorcom zestawy startowe z monetami euro zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz ustawą o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu.
Do czasu wprowadzenia euro w Republice Bułgarii, Bułgarska Poczta EAD sprzedaje osobom fizycznym zestawy startowe z monetami euro zgodnie z Ustawą o środkach przeciwko praniu pieniędzy i Ustawą o środkach przeciwko finansowaniu terroryzmu, a instytucje kredytowe organizują uzupełnianie banknotami euro urządzeń samoobsługowych, w tym terminali bankomatowych.
Jaki będzie minimalny kapitał potrzebny do założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością po przyjęciu euro? A zatem spółka akcyjna?
Zgodnie z nowelizacją Kodeksu handlowego kapitał zakładowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być niższy niż 1 euro. Składa się z udziałów wspólników, które nie mogą być mniejsze niż jeden eurocent.
Kapitał i wartość akcji ustalane są odpowiednio w euro i eurocentach.
Minimalny kapitał zakładowy spółki akcyjnej wynosi 25 000 euro. Minimalna wartość nominalna jednej akcji wynosi jeden eurocent.
Kiedy wejdzie w życie nowa ustawa o Narodowym Banku Bułgarii, która została przyjęta 1 lutego 2024 r. przez Zgromadzenie Narodowe Republiki Bułgarii?
Nowe prawo wchodzi w życie w dniu określonym w Decyzji Rady Unii Europejskiej w sprawie przyjęcia euro przez Republikę Bułgarii, z wyjątkiem § 6 ust. 1 § 9 i 11, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.
Powyższe postanowienia przejściowych i końcowych przepisów ustawy, które weszły w życie, stanowią, że Narodowy Bank Polski wydaje przewidziane w nich rozporządzenia do czasu ich wejścia w życie, a także, że Rada Prezesów Narodowego Banku Polskiego, w drodze swoich decyzji, przeznacza środki z corocznej nadwyżki dochodów banku nad jego wydatkami na specjalnie utworzony fundusz „Podwyższenie kapitału zakładowego Narodowego Banku Polskiego” do czasu osiągnięcia wysokości kapitału zakładowego określonej w art. 8, ust. 1 ustawy (§ 6 ust. 1 i § 9 Przepisów uzupełniających ustawy o BNB). § 11 przyjmuje poprawkę do art. 98, ust. 1 ustawy antykorupcyjnej.
Czy przygotowano wstępną analizę społeczno-ekonomiczną zawierającą ocenę potencjalnego wpływu przepisów nowej ustawy o Narodowym Banku Polskim na wszystkie zainteresowane strony?
Tak, podczas prac nad projektem ustawy przeprowadzono kompleksową ocenę skutków.
Ocena ta obejmuje analizę skutków społecznych, ekonomicznych, środowiskowych i innych, jakie będzie miało wdrożenie prawa. Ocena skutków definiuje i opisuje, co powinno podlegać regulacjom w zakresie public relations, ustala cele, które mają zostać osiągnięte, formułuje opcje działań, analizuje skutki tych opcji i rekomenduje najbardziej odpowiednią opcję.
Nową ustawę o Narodowym Banku Bułgarii, jej uzasadnienie oraz raport z ogólnej wstępnej oceny jej wpływu opublikowano tutaj.
Dlaczego nowa ustawa o Narodowym Banku Bułgarskim jest ważnym krokiem na drodze do pełnego członkostwa Bułgarii w UE?
Przystąpienie Republiki Bułgarii do strefy euro jest prawnie uregulowanym ostatnim etapem procesów integracji europejskiej w ramach Unii Gospodarczej i Walutowej.
Zgodnie z warunkami określonymi w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Traktat) przystąpienie to następuje na mocy decyzji Rady Unii Europejskiej (po konsultacji z Parlamentem Europejskim i dyskusji w Radzie Europejskiej, a także na wniosek Komisji) o uchyleniu derogacji naszego kraju, gdy zostaną spełnione warunki określone w Traktacie. Jednym z tych warunków jest zgodność ustawodawstwa bułgarskiego, w tym ustawy organizacyjnej Bułgarskiego Banku Centralnego, z wymogami Traktatu i Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego.
Przyjęcie tej ustawy oznacza spełnienie wymogu konwergencji prawnej przepisów organizacyjnych Narodowego Banku Bułgarii, co skutkuje jego prawną integracją z Eurosystemem w momencie wprowadzenia euro jako jednostki monetarnej Republiki Bułgarii. Proponowane nowe ramy prawne są w pełni zgodne z postanowieniami Traktatu oraz Statutem Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego.
Źródło: https://www.vesti.bg/bulgaria/bnb-obiasni-kakvo-shte-se-promeni-s-evroto-6221836