Zdecydowana większość obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej uważa, że członkostwo w UE przynosi korzyści ich krajowi, a większość z nich chce również, aby Unia odgrywała większą rolę w ochronie przed globalnymi kryzysami i zagrożeniami bezpieczeństwa. Obywatele twierdzą, że obronność i bezpieczeństwo są najwyższym priorytetem polityki Unii, a dziewięciu na dziesięciu uważa, że państwa członkowskie muszą działać bardziej jednomyślnie, aby stawić czoła obecnym globalnym wyzwaniom. Wynika to z badania Eurobarometru przeprowadzonego na zlecenie Parlamentu Europejskiego zimą 2025 r., którego wyniki opublikowano dzisiaj, 25 marca.
„Dwie trzecie Europejczyków chce, aby UE odgrywała większą rolę w ich ochronie. To jasne wezwanie do działania, na które odpowiemy. Europa musi być silniejsza, aby nasi obywatele mogli czuć się bezpieczniej” – powiedziała przewodnicząca PE Roberta Mezzola. „Parlament Europejski zapewni, że każda przedstawiona propozycja będzie wystarczająco śmiała i ambitna, aby odpowiedzieć na poważny poziom zagrożenia, przed którym stoi Europa. Europa musi zwiększyć swoje wysiłki już dziś, albo ryzykuje przytłoczeniem jutro”.
Liczby: co sądzą Bułgarzy?
66% obywateli Europy chce, aby Unia Europejska odgrywała ważniejszą rolę w ochronie przed globalnymi kryzysami i zagrożeniami bezpieczeństwa. Pogląd ten jest szczególnie rozpowszechniony wśród młodszych respondentów badania.
Na szczeblu krajowym wyniki dotyczące silniejszej roli UE są różne – od 87% w Szwecji do 47% w Rumunii i 44% w Polsce. Wyniki Bułgarii są bliskie średniego poziomu – 62% , podobnie jak w Chorwacji (63%), Włoszech (63%), Węgrzech (63%), Słowacji (63%) i Francji (61%).
Prawie trzy czwarte obywateli UE (74%) uważa, że ich kraj skorzystał na członkostwie w Unii. Jest to najwyższy wynik, jaki kiedykolwiek zanotowano w badaniu Eurobarometru odnośnie tego pytania, odkąd zadano je po raz pierwszy w 1983 r.
Bułgarski wskaźnik korzyści płynących z członkostwa w Unii , mimo że jest najniższy w UE –
61% , to w porównaniu z poprzednim badaniem z czerwca-lipca 2024 r. wykazuje wzrost o 8 punktów procentowych. Według tego wskaźnika Bułgaria znajduje się w tej samej grupie co Francja, Grecja, Czechy i Austria, z których każde ma 65%.
W kontekście obecnego kontekstu respondenci podają wkład UE w utrzymanie pokoju i wzmocnienie bezpieczeństwa (35%) jako główny powód, dla którego członkostwo w Unii jest uważane za korzystne. Dla 54% respondentów z Bułgarii największą korzyścią są możliwości zatrudnienia zapewniane przez UE, natomiast utrzymanie pokoju, wzmocnienie bezpieczeństwa i poprawa współpracy między państwami członkowskimi plasują się na drugim miejscu, z wynikiem 29% dla każdego z tych wskaźników.
Jednocześnie wśród obywateli UE panuje szerokie porozumienie co do tego, że państwa członkowskie UE muszą działać bardziej zjednoczone, aby móc stawić czoła obecnym globalnym wyzwaniom (89%), a Unia Europejska potrzebuje większych zasobów , aby sprostać nadchodzącym wyzwaniom (76%). Dane dla Bułgarii są zbliżone do średniej UE – 84% respondentów uważa, że Europa powinna przyjąć ujednolicone podejście, a 73% sądzi, że potrzeba więcej środków, aby sprostać nadchodzącym wyzwaniom.
Obrona nie interesuje nas aż tak bardzo.
W szybko zmieniającym się otoczeniu geopolitycznym obrona i bezpieczeństwo (36%) oraz konkurencyjność, gospodarka i przemysł (32%) zostały wskazane jako obszary, na których UE powinna się skupić najbardziej, aby wzmocnić swoją pozycję na świecie. Te tematy były również priorytetem podczas posiedzenia Rady Europejskiej w ubiegłym tygodniu, a przewodniczący Parlamentu Europejskiego wezwał do szybszych działań i odważniejszych ambicji. Podczas gdy wyniki dotyczące obronności i bezpieczeństwa pozostają stabilne w porównaniu z lutym-marcem 2024 r., wyniki dotyczące konkurencyjności, gospodarki i przemysłu rosną o pięć punktów procentowych.
W Bułgarii respondenci również uznali konkurencyjność, gospodarkę i przemysł (35%) za najważniejsze tematy, na których UE powinna się skupić, aby umocnić swoją pozycję wiodącej potęgi na świecie. Odsetek respondentów z Bułgarii, którzy jako priorytet wymienili obronę i bezpieczeństwo (26%), nadal znajduje się na piątym miejscu, przed zależnością energetyczną, zasobami i infrastrukturą (34%), demografią, migracjami i starzeniem się społeczeństwa (28%), a także bezpieczeństwem żywnościowym i rolnictwem (28%).
Kwestie gospodarcze i związane z bezpieczeństwem są również na pierwszym planie wśród tematów, którymi obywatele chcą, aby Parlament Europejski zajął się priorytetowo. Czterech na dziesięciu Europejczyków jako priorytety wymienia inflację, wzrost cen i koszty utrzymania (43%), następnie obronność i bezpieczeństwo UE (31%), walkę z ubóstwem i wykluczeniem społecznym (31%), wspieranie gospodarki i tworzenie nowych miejsc pracy (29%).
Podobnego zdania są respondenci z Bułgarii, którzy zgodnie z wynikami uważają, że kwestie związane z inflacją, wzrostem cen i kosztami utrzymania (53%) są dla nich najważniejsze, następnie wspieranie gospodarki i tworzenie nowych miejsc pracy (42%), a także walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym (40%). Na piątym miejscu plasują się natomiast obrona i bezpieczeństwo UE (20%).
Inflacja, rosnące ceny i koszty utrzymania stanowią priorytet dla wszystkich grup wiekowych. Najwyższe wyniki odnotowano w Portugalii (57%), Francji (56%), Słowacji (56%), Chorwacji (54%), Estonii (54%) i Bułgarii (53%).
Bułgarzy optymistycznie nastawieni do poziomu życia
Jedna trzecia (33%) respondentów spodziewa się, że ich standard życia obniży się w ciągu najbliższych pięciu lat, co stanowi siedem punktów procentowych więcej niż w czerwcu-lipcu 2024 r. Podobnego zdania jest 53% respondentów we Francji (+8 punktów procentowych) i 47% Niemców (+15 punktów procentowych). Respondenci w Bułgarii są bardziej optymistyczni – tylko 25% z nich uważa, że ich standard życia obniży się w ciągu najbliższych pięciu lat.
W tym miejscu można dostrzec wyraźny związek między zadowoleniem Bułgarów z możliwości zatrudnienia, jakie oferuje Unia Europejska ( o czym wspomniano powyżej ), a niskimi oczekiwaniami dotyczącymi obniżenia standardu życia.
Pokój i demokracja pozostają podstawowymi wartościami UE
Jeśli chodzi o wartości, których obywatele oczekują od Parlamentu Europejskiego, na pierwszym miejscu wymieniają pokój (45%), demokrację (32%) i ochronę praw człowieka w UE i na całym świecie (22%). Wyniki w tej kwestii pozostają stabilne, co dowodzi silnego poparcia obywateli dla wartości i zasad leżących u podstaw UE. Dla ankietowanych Bułgarów najważniejsze są pokój (50%), swoboda przemieszczania się (34%), rządy prawa (24%) i demokracja (23%).
Jak pokazują trendy historyczne, w czasach kryzysu obywatele zwracają się do UE, oczekując zdecydowanych działań i rozwiązań. Gdy Unia Europejska jest postrzegana jako zjednoczona i przynosząca rezultaty, wskaźniki poparcia są wysokie, co ma miejsce obecnie. 50% respondentów uważa, że wizerunek bloku jest pozytywny. W ostatniej dekadzie tak pozytywne postrzeganie odnotowano wyżej tylko raz (52%) – wiosną 2022 r., po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Pozytywny wizerunek Parlamentu Europejskiego utrzymuje się na stabilnym, wysokim poziomie (41%). Odsetek bułgarskich respondentów, którzy mają pozytywne nastawienie do UE i PE, jest wyższy od średniej unijnej i wynosi odpowiednio 54% i 49%.
Kilka miesięcy po rozpoczęciu kadencji parlamentarnej ponad sześciu na dziesięciu obywateli (62%) chciałoby, aby Parlament Europejski odgrywał ważniejszą rolę, co stanowi wzrost o sześć punktów procentowych w porównaniu z okresem luty-marzec 2024 r. Jak wynika z badania, wskaźnik dla Bułgarii należy do najniższych w UE (44%), a kolejne miejsca zajmują Dania (41%), Estonia (39%) i Czechy (34% ) .
Badanie Eurobarometru Parlamentu Europejskiego zimą 2025 odbyło się w dniach od 9 stycznia do 4 lutego 2025 r. Wzięło w nim udział 26 354 obywateli ze wszystkich 27 państw członkowskich UE. Badanie przeprowadzono w formie wywiadów bezpośrednich, uzupełnionych wywiadami wideo, w Czechach, Danii, Finlandii, na Malcie, w Holandii i Szwecji. Średnie dla UE są ważone według liczby ludności każdego państwa członkowskiego.
