Rak jelita grubego jest drugą najczęstszą przyczyną zgonów z powodu chorób nowotworowych w Bułgarii, dotykającą zarówno mężczyzn, jak i kobiety . Aby zwalczyć tę podstępną chorobę, Fundacja Lachezara Tsotsorkowa przeprowadziła zakrojoną na szeroką skalę ogólnokrajową kampanię na rzecz profilaktyki i badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego.
„Walka z rakiem jelita grubego to główna misja naszej fundacji. To misja ratująca życie” – powiedział dyrektor wykonawczy Fundacji Lachezar Tsotsorkov. W ciągu ostatnich trzech lat fundacja wypracowała strategię walki z „cichym zabójcą”, a kampania jest przykładem trwałości i skuteczności.
„Udało nam się wykonać ponad 93 tysiące badań przesiewowych, zapewniając dostęp do ponad 100 miejsc w kraju” – podkreśliła dyrektor wydziału „Ochrona zdrowia” Elena Jambazova. Stworzyliśmy organizację terminowych dostaw testów i materiałów eksploatacyjnych do 322 laboratoriów w Bułgarii – wskazała.
Według danych przedstawionych przez dr. Slaveyko Jambazova w 2022 r rak jelita grubego jest trzecim najczęstszym nowotworem na świecie z ponad 1,9 milionami nowych przypadków. W Bułgarii stanowi 15,5% wszystkich nowo zdiagnozowanych chorób złośliwych w tym samym roku.
Niepokojący jest fakt, że nasz kraj jako jedyny w UE odnotowuje wzrost umieralności z powodu chorób onkologicznych – o 8% dla mężczyzn i 5% dla kobiet w porównaniu ze średnim spadkiem w UE.
Rak jelita grubego często zaczyna się od nienowotworowych polipów, które nieleczone mogą przejść do stadium złośliwego. Do głównych czynników ryzyka należą:
Mutacje genetyczne i choroby dziedziczne (20% przypadków);
Stany nienowotworowe, takie jak polipy jelita grubego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna;
Niezdrowy tryb życia – palenie, alkohol, brak aktywności fizycznej i otyłość;
Wskaźnik przeżycia pięcioletniego u chorych na raka jelita grubego we wczesnym stadium sięga 90%, natomiast w stadium zaawansowanym jedynie 10–14%. Wczesne leczenie skutkuje mniejszą liczbą skutków ubocznych i lepszą jakością życia.
Spośród 93 381 przebadanych osób 14,2% dało wynik pozytywny, przy czym grupą docelową były osoby w wieku od 50 do 74 lat. Program fundacji oferuje działający model wczesnej diagnostyki, który można wdrożyć w krajowym systemie opieki zdrowotnej.
„Ważne jest, aby zapewnić pacjentom jasną ścieżkę leczenia po postawieniu diagnozy” – podkreśliła fundacja. „Wczesne wykrywanie i skuteczne badania przesiewowe to najlepszy sposób na zmniejszenie śmiertelności”.
